Hoe weet je of je asbest in je woning hebt?
Asbest is sinds 1998 verboden en mag niet meer gebruikt worden. Het is echter wel nog in veel huizen aanwezig in asbesthoudende materialen, zoals asbestcement (golfplaten, dakleien, buizen, bloembakken, vloertegels, glasaltoepassingen in de keuken…), asbestisolatie rond verwarmingsbuizen en afdichtkoord voor kacheldeurtjes. Ook tal van andere producten kunnen asbest bevatten, zoals strijkplanken, remblokjes, vloerbedekking…
Met het blote oog zal je in de meeste gevallen niet kunnen beoordelen of iets asbest bevat. In een bedrijf vind je in principe alles terug in de asbestinventaris. Als privé-persoon is er meestal geen inventaris. Indien je huis gebouwd werd voor 2001 en je verkoopt het, moet je wel verplicht een asbestattest aanvragen. Voor nieuwbouw hoef je je waarschijnlijk geen zorgen te maken: de materialen van tegenwoordig bevatten geen asbest meer.
Heb je dan nog geen zekerheid, dan kun je terecht bij een gespecialiseerd erkend laboratorium.
Paniek is niet nodig.
Kijken naar of zelfs aanraken van asbest is niet gevaarlijk. Als het materiaal in goede staat is, zitten de asbestvezels doorgaans heel stevig vast.
Gevaar is er pas wanneer je, tijdens een verbouwing bijvoorbeeld, het asbest bewerkt en beschadigt. Dat zou de vezels kunnen losmaken en dan kan je ze inademen.
Courante materialen die asbest bevatten
Asbestcement
Asbestcement is een cementmateriaal waarin 10 à 15% asbestvezels verwerkt zijn. De belangrijkste producten die ermee gemaakt werden, zijn:
• leien voor gevel- en dakbedekking,
• golfplaten,
• afvoer- en rioolbuizen,
• glasalplaten in keuken of badkamer,
• bloembakken,
• onderdakplaten,
• schouwpijpen en luchtkanalen,
• platen in imitatiemarmer voor vensterbanken, traptreden enz.
• vensterdorpels en muurkappen,
• muurplaten en plafondtegels.
Asbestcementproducten kan je herkennen aan de typische wafelstructuur. Bij oudere producten is er geen twijfel; asbestvrije cementen, leien of golfplaten waren tot voor enkele tientallen jaren niet verkrijgbaar op de markt.
Vertrouw je ook meer recente producten niet, neem dan contact op met de firma die ze verkocht of geplaatst heeft.
Bij asbestcement-producten zijn de vezels stevig gebonden. Zolang het materiaal in goede staat is en niet behandeld wordt, komen er dus nauwelijks vezels vrij. Als ze nog niet te verweerd of beschadigd zijn, laat je de materialen beter met rust.
Je verwijdert ze dus beter niet. Door het verzagen, schuren of breken van asbesthoudende materialen komen er immers vezels vrij.
Het verven van asbestcementproducten verlengt de levensduur ervan, maar brengt geen oplossing. Het stelt het probleem alleen maar uit. Bovendien wordt het materiaal door de verf minder herkenbaar en verhoog je de kans dat iemand ze later met “gewone” cementproducten verwart.
Het ontmossen van golfplaten met een hogedrukreiniger is uit den boze omdat daardoor asbestvezels vrijkomen.
Laat asbesthoudende materialen zo veel mogelijk intact. Gooi ze niet vanop een hoogte op de grond of in een container.
Isolatiemateriaal
Vroeger werd voor de isolatie van verwarmingsbuizen vaak asbestplaaster gebruikt. Vaak is het met een witte jute doek omwikkeld. Asbestgips draagt soms het opschrift “amiante ciment”.
Zolang je er afblijft, is er niet echt gevaar. Is het materiaal beschadigd of versleten, of ga je het verzagen, schuren of breken, dan loop je een risico. Gaat het om grote hoeveelheden of is het materiaal niet gemakkelijk te verwijderen, neem dan een gespecialiseerd bedrijf onder de arm.
Asbestkoord
Asbestkoord werd vooral gebruikt voor de dichting van kachels (“kachelkoord”), stookketels, inbouwcassettes voor open haarden.
Asbestkoord is wit en ziet er stoffig en vezelachtig uit.
Het vervangen van asbestkoord, bijvoorbeeld in de deur van je kachel, is niet zonder gevaar. Bij het manipuleren kunnen heel wat vezels vrijkomen. Beslis je toch er zelf aan te werken, draag zeker beschermende kleding en een FFP3-mondmasker. Maak de koord eerst nat. Zorg voor een goede ventilatie en maak zo weinig mogelijk stof.